Het medialandschap is veranderd. Zoveel is zeker. Vroeger verstonden we onder de meer traditionele media de krant, de radio en de televisie. De journalist besloot welk nieuws de wereld werd uitgestuurd en zijn publiek kreeg dat nieuws via vaste kanalen op vaste tijdstippen aangereikt. Maar door de opkomst van het Internet is de grens tussen de journalist als nieuwsproducent en het publiek als nieuwsconsument vervaagd. De traditionele media zijn niet langer een vaste waarde in het leven van de consument. Door de zogenaamde nieuwe media heeft de consument zelf meer macht gekregen over nieuwsproductie en -consumptie.
Van passieve nieuwsconsument naar actieve nieuwsproducent
Voor de komst van het Internet was het de taak van de journalist om te bepalen welk nieuws de consument bereikte. De consument had zelf geen inspraak in het nieuwsproces. Maar tegenwoordig is nieuwsproductie niet langer iets van de journalist alleen. De journalist moet zijn werk delen met zijn publiek en moet met zijn publiek durven interageren.
Door de technologische vooruitgang kan nu ook de consument nieuws brengen. Digitale camera’s en mobiele telefoons hebben het voor de consument mogelijk gemaakt om zelf beelden en informatie vast te leggen en te verspreiden. De consument verwerkt niet langer enkel het nieuws dat hem wordt aangereikt maar treedt ook op als eigenlijke nieuwsproducent. In ieder van ons zit dus een (potentiële) journalist.
Nieuwe media
Onder nieuwe media verstaan we voornamelijk de digitale media zoals het Internet, videogames, digitale fotografie, mobiele telefoons , enz. Door deze zogenaamde nieuwe media kan de consument via verschillende kanalen een overvloed aan informatie verkrijgen en kan hij die informatie ook verspreiden. De tijd dat enkel journalisten toegang hadden tot de media is dan ook definitief voorbij.
InteractiviteitDe nieuwe media worden gekenmerkt door interactiviteit. Journalisten kunnen in gesprek treden met hun publiek om op die manier meer informatie te verkrijgen. Het publiek kan bijvoorbeeld een andere kijk op of aanvullende informatie bij een bepaalde gebeurtenis geven. Vandaag de dag doen heel wat nieuwsredacties dan ook beroep op hun publiek om nieuwsinhoud te verkrijgen.
“Maak zelf nieuws dankzij 4040!”
Zo luidt het bij VTM. 4040 is de nieuwslijn van de commerciële omroep en is maar één van de vele voorbeelden. Via het nummer 4040 kan de kijker de redactie van VTM inlichten over nieuwsfeiten waarvan hijzelf getuige is en dat via sms of e-mail. Volgens de hoofdredacteur van het VTM-nieuws, Stef Wauters, zijn de mensen de eerste nieuwsbron van het VTM-nieuws. Toch is het opletten geblazen want de informatie die mensen leveren aan redacties is niet altijd juist. Het journalistieke principe van Check & Double heck is bij de nieuwe media dus nog steeds van toepassing.
SelectieDe nieuwe media hebben er ook voor gezorgd dat het aanbod van media-inhouden is toegenomen. Door het grote aanbod wordt de consument selectiever en gaat hij zelf bepalen welke informatie hij opneemt en welke informatie hij overslaat. Vroeger was dat echter ondenkbaar. De consument kreeg de informatie voorgeschoteld en kon niet kiezen wanneer hij de informatie nu precies zou consumeren. Dat is veranderd. De consument neemt het heft in eigen handen en bepaalt zelf op welk tijdstip hij welke informatie consumeert. Neem nu bijvoorbeeld de digitale televisie en de digitale recorder. Kijkers kunnen vandaag de dag uitgesteld tv-kijken of bepaalde programma’s opnemen wanneer ze niet thuis zijn. Ook wanneer de boodschap niet afgestemd is op de wensen van de kijker, zapt deze gewoon verder naar iets anders.
De consument is dus niet langer een passieve informatieconsument. Hij bepaalt zelf welke informatie hij wil ontvangen. Waar vroeger de macht voornamelijk lag bij de journalist, ligt de macht in het huidige digitale tijdperk veel meer bij de consument.
Callewaert, C. (2013, 26 oktober). De toekomst van de media … hangt van u af. De Wereld Morgen. Geraadpleegd via http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2013/10/26/de-toekomst-van-de-media-hangt-van-u-af
Dijkerman, D. (2006). Het medialandschap: deel 1. Geraadpleegd via http://www.frankwatching.com/archive/2006/10/14/het-medialandschap-deel-1/
Brasel, S.A. (2012). How focused identities can help brands navigate a changing media landscape. Business Horizons, 55(3), 283—291. doi: 10.1016/j.bushor.2012.01.005
The New Media Era 